Karakteristieke gebouwen

We kijken naar het verhaal dat het bouwwerk vertelt over de geschiedenis van een plek. Het gaat om gebouwen en objecten waarmee mensen zich verbonden voelen, of die belangrijk zijn voor de herkenbaarheid en identiteit van een gebied. Ook kijken we naar hoe oud een gebouw is.

Hierbij letten we op het type bouwwerk, de bouwstijl, de ontwerper, de detaillering en het gebruik van materialen. Ook beoordelen we of het gebouw een goed voorbeeld is van een bepaalde bouwperiode, stijl of ontwikkeling. 

We bekijken hoe het bouwwerk in zijn omgeving past. Vormt het samen met andere gebouwen een geheel of herkenbare reeks? Of versterkt het juist het karakter van de straat, buurt of het landschap

We kijken of een bouwwerk sinds de bouwtijd veel is veranderd. Is de originele functie nog goed herkenbaar? Het gaat hier niet om de bouwkundige staat van het bouwwerk. 

Hierbij kijken we naar hoe bijzonder of uniek een bouwwerk is binnen de gemeente of het gebied waarin het staat. 

Eigenaren van karakteristieke gebouwen kunnen in aanmerking komen voor een subsidieregeling. Dit geldt voor de werkzaamheden voor regulier onderhoud en herstel. Meer informatie vind je op de pagina over subsidie voor erfgoed.
Meer informatie daarover vind je op de pagina over subsidie voor onderhoud van erfgoed.

Het Afwegingskader Karakteristiek is een hulpmiddel dat zorgt voor een objectieve en zorgvuldige afweging tussen karakteristieke, constructieve en functionele waarden bij vergunningsaanvragen van verbouw en (gedeeltelijke) sloop. Het uitgangspunt is behoud van de karakteristieke waarden, zodat de bestaande kwaliteiten recht wordt gedaan. Wanneer sloop (deels) onvermijdelijk is, richt het afwegingskader zich op een zorgvuldige inpassing van de karakteristieke waarden in het nieuwe ontwerp. Het Afwegingskader Karakteristiek kan worden aangevraagd via een formulier. Je krijgt het per mail opgestuurd.

Het Afwegingkader Karakteristiek is van toepassing voor alle bebouwing: zowel op karakteristieke bouwwerken als op gebouwen binnen karakteristieke gebieden. Het kader wordt gebruikt bij vergunningsaanvragen waarbij je de hoofdvorm of karakteristieke onderdelen van een gebouw worden aangepast, verbouwd of (gedeeltelijk) gesloopt. 

Het Afwegingskader Karakteristiek geldt niet voor:

• monumenten
• werkzaamheden aan de binnenkant van een gebouw
• regulier onderhoud of herstel (geen sloop) van een gebouw
  werkzaamheden die de detaillering, profilering en vormgeving van het gebouw niet veranderen
• een bestemmingswijziging / wijzigingen van het omgevingsplan
• de planologische kaders gelden voor het gehele gebouw. Het kan zijn dat delen van het gebouw ruimtelijk niet relevant zijn, omdat die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte.
• vergunningsvrije activiteiten: wat bij een gewoon gebouw vergunningsvrij is, is in principe bij karakteristieke bouwwerken ook vergunningsvrij. In een beschermd stads- of dorpsgezicht kunnen aanvullende voorwaarden gelden.
   

Wil jij je gebouw verbouwen of (gedeeltelijk) te slopen? Neem dan op tijd contact op met de gemeente. Samen kijken we met je mee aan de hand van het Afwegingskader Karakteristiek. In veel gevallen heeft u een omgevingsvergunning nodig, bijvoorbeeld als u de hoogte of vorm van het dak wilt veranderen, de gevelindeling aanpast of het gebouw groter wilt maken. Belangrijk is dat de veranderingen het karakter en het uiterlijk van het gebouw niet aantasten. 

Twijfel je of een vergunning nodig is? Bel of mail ons, dan helpen we je graag verder.  

Wil je (een deel van) een karakteristiek gebouw slopen? Dan heb je een omgevingsvergunning nodig. Ook bij sloop geldt het Afwegingskader Karakteristiek om te komen tot een zorgvuldige inpassing van de karakteristieke waarden in het nieuwe ontwerp. 

Er is geen omgevingsvergunning nodig als het gaat om sloop:

• van vrijstaande bouwwerken bij woningen en bedrijfsgebouwen die gebouwd zijn na 1 januari 1960 of dit niet op hetzelfde moment gebouwd zijn als de oorspronkelijke bebouwing.
• ten behoeve van gewoon onderhoud en herstel.
• van inpandige delen van een gebouw.
• ten behoeve van het uitvoeren van destructief onderzoek.
• die noodzakelijk zijn om te voorkomen dat het karakteristieke gebouw instort. Er moet dan sprake zijn van een direct onveilige situatie voor personen en beschadiging van omliggende bebouwing, waarbij ook andere maatregelen niet kunnen voorkomen dat het gebouw instort.